علت التهاب لثه و راههای پیشگیری از آن
علت التهاب لثه و راههای پیشگیری از آن بهطور عمده به انباشت پلاک میکروبی بر سطح دندانها و زیر لثهها برمیگردد؛ زمانی که بهداشت دهان بهدرستی رعایت نشود، پلاکها تبدیل به رسوب سخت (تارتار) شده و لثه را تحریک میکنند و منجر به قرمزی، تورم، حساسیت و خونریزی میشوند. با این حال، میتوان با رعایت سادهای مانند مسواک زدن حداقل دو بار در روز، استفاده از نخ دندان، دهانشویههای ضدباکتری، مراجعه منظم به دندانپزشک و حذف عوامل خطرساز مانند سیگار کشیدن یا رژیم غذایی پرقند، این روند را متوقف کرد یا حتی معکوس نمود.
علت التهاب لثه
التهاب لثه یکی از شایعترین مشکلات دهان و دندان است که در صورت بیتوجهی، میتواند به مرحله پیشرفتهتری به نام بیماری پریودنتال تبدیل شود. در این مقاله، علتها، علائم، روشهای تشخیص، بهترین شیوههای پیشگیری و درمان را بررسی میکنیم. همچنین در بخشهایی به خدمات تخصصی مراکزی مانند کلینیک دندانپزشکی ارغوان اشاره خواهیم کرد تا راهنمایی برای افرادی باشد که به دنبال درمان حرفهای هستند.
پلاک میکروبی و تارتار
اصلیترین علت التهاب لثه تجمع پلاک میکروبی روی دندانهاست. این پلاک از باکتریهایی تشکیل شده که با ترشح مواد سمی باعث التهاب و تحریک بافت لثه میشوند. اگر به موقع پاک نشود، به تارتار سخت تبدیل شده و التهاب را تشدید میکند.
عوامل سیستمیک و بدنی
برخی بیماریها و شرایط جسمی مانند دیابت، ضعف سیستم ایمنی، بارداری و تغییرات هورمونی، احتمال ابتلا به التهاب لثه را افزایش میدهند.
بهداشت ضعیف دهان
مسواک نزدن منظم، استفاده نکردن از نخ دندان و عدم مراجعه به دندانپزشک از دلایل مهم بروز التهاب لثه است.
تغذیه ناسالم و سبک زندگی نامناسب
کمبود ویتامینها، مصرف زیاد قند و سیگار کشیدن از عواملی هستند که زمینه التهاب لثه را فراهم میکنند.
علائم التهاب لثه
علائم التهاب لثه معمولاً بهتدریج ظاهر میشوند و در ابتدا ممکن است خفیف باشند، اما با گذشت زمان شدت میگیرند. شناخت این نشانهها بسیار مهم است، زیرا درمان بهموقع میتواند از پیشرفت بیماری و آسیب به بافتهای عمیقتر جلوگیری کند.
۱. قرمزی و تورم در ناحیه لثه
اولین و شایعترین نشانه التهاب لثه، تغییر رنگ و متورم شدن بافت لثه است. در حالت طبیعی، لثهها باید صورتیرنگ، سفت و چسبیده به دندانها باشند. اما در صورت التهاب، رنگ آنها به قرمز تیره یا حتی بنفش متمایل میشود. این تغییر رنگ معمولاً ناشی از افزایش جریان خون در بافت آسیبدیده است. تورم نیز باعث میشود لثهها پُفکرده یا براق به نظر برسند و هنگام لمس، حساس یا دردناک شوند.
۲. خونریزی هنگام مسواک یا نخ دندان
یکی از واضحترین نشانههای التهاب لثه، خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان است. این موضوع بهدلیل نازک شدن و حساس شدن مویرگهای لثه رخ میدهد. اگر این خونریزی تکرار شود، به معنای وجود التهاب مزمن است و نباید نادیده گرفته شود. بسیاری از افراد تصور میکنند خونریزی نشانهی «تمیز کردن بیش از حد» است، در حالی که دقیقاً برعکس، علامت شروع بیماری لثه محسوب میشود.
۳. بوی بد دهان و طعم ناخوشایند مداوم
پلاکهای باکتریایی و ذرات غذایی که بین دندانها باقی میمانند، در صورت عدم پاکسازی، تجزیه میشوند و بوی ناخوشایندی ایجاد میکنند. این بو حتی پس از مسواک زدن نیز ممکن است باقی بماند. در مراحل پیشرفتهتر، فرد ممکن است طعم فلزی یا تلخ در دهان احساس کند. بوی بد دهان از علائم مهمی است که به وضوح نشان میدهد باکتریهای بیماریزا در دهان فعال هستند.
۴. حساسیت یا درد خفیف هنگام جویدن
با ملتهب شدن بافت لثه، فشار دندانها هنگام جویدن میتواند باعث احساس درد یا ناراحتی شود. این درد معمولاً در ناحیه خاصی از لثه یا اطراف چند دندان محدود است. گاهی نیز فرد در هنگام تماس با مواد غذایی گرم، سرد یا ترش، احساس سوزش یا حساسیت میکند که نشاندهندهی التهاب در زیر سطح لثه است.
۵. پسرفت لثه و دیده شدن ریشه دندانها
در صورت عدم درمان، لثهها ممکن است از اطراف دندان جدا شوند و بهاصطلاح «تحلیل بروند». در این حالت، ریشه دندان که معمولاً توسط لثه پوشیده میشود، آشکار میشود. این وضعیت علاوه بر ظاهر ناخوشایند، باعث افزایش حساسیت دندانها نسبت به سرما، گرما و مواد غذایی میگردد و احتمال پوسیدگی در ناحیه ریشه را بالا میبرد.
۶. تغییر در فرم دندانها یا لق شدن آنها
اگر التهاب لثه درمان نشود، به لایههای عمیقتر یعنی بافت استخوانی اطراف دندان نفوذ میکند. در این مرحله، لثه دیگر قادر به نگه داشتن محکم دندان در جای خود نیست. در نتیجه ممکن است احساس کنید دندانها کمی لق شدهاند یا هنگام گاز زدن حرکت میکنند.
۷. زخمهای سطحی یا التهاب نقطهای
در برخی افراد، التهاب بهصورت لکههای قرمز یا زخمهای کوچک در امتداد لبه لثه ظاهر میشود. این زخمها ممکن است هنگام خوردن غذاهای تند یا ترش سوزش ایجاد کنند.
تشخیص و مراحل بیماری
دندانپزشک با معاینه لثهها از نظر رنگ، میزان تورم و وجود خونریزی، میتواند بهسرعت التهاب را شناسایی کند. در مواردی که التهاب پیشرفته باشد، عکسبرداری از دندانها برای بررسی وضعیت استخوان زیر لثه انجام میشود. خوشبختانه التهاب لثه در مراحل ابتدایی کاملاً قابل درمان و بازگشتپذیر است.
اگر در شهر کرمانشاه زندگی میکنید، مراجعه به بهترین کلینیک دندانپزشکی کرمانشاه میتواند در تشخیص زودهنگام و درمان حرفهای التهاب لثه بسیار مؤثر باشد. این مراکز با ارائه خدماتی مانند جرمگیری، پولیش دندان، درمان لثه و آموزش مراقبتهای بهداشتی، به پیشگیری از پیشرفت بیماری کمک میکنند و سلامت دهان را بازیابی مینمایند.
راههای پیشگیری از التهاب لثه
- رعایت بهداشت دهان و دندان
مسواک زدن حداقل دو بار در روز با مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید، یکی از اصلیترین روشهای پیشگیری است. استفاده روزانه از نخ دندان برای پاکسازی فواصل بین دندانی نیز اهمیت زیادی دارد. - استفاده از دهانشویههای ضدباکتری
دهانشویههای مخصوص میتوانند میزان باکتریهای دهان را کاهش دهند و از تشکیل پلاک جلوگیری کنند. - مراجعه منظم به دندانپزشک
چکاپ هر شش ماه یکبار و جرمگیری حرفهای نقش مهمی در جلوگیری از التهاب دارد. بسیاری از موارد التهاب در مراحل اولیه تنها با یک جلسه جرمگیری قابل درمان است. - رژیم غذایی مناسب
مصرف میوهها و سبزیجات تازه، نوشیدن آب کافی و کاهش مصرف قند میتواند از التهاب جلوگیری کند. ویتامین C و ویتامین D برای سلامت لثه ضروریاند. - ترک سیگار
سیگار کشیدن جریان خون در بافت لثه را کاهش میدهد و باعث میشود روند ترمیم بافت کندتر شود. ترک سیگار یکی از مؤثرترین اقدامات در پیشگیری از التهاب لثه است.
درمان التهاب لثه
در مراحل ابتدایی، رعایت بهداشت دهان و جرمگیری میتواند التهاب را بهطور کامل از بین ببرد. در مراحل پیشرفتهتر، ممکن است نیاز به درمانهای تخصصیتری مانند جرمگیری عمیق، شستوشوی لثه با مواد ضدباکتری و در صورت لزوم درمان دارویی وجود داشته باشد.
در شهر کرمانشاه، کلینیک دندانپزشکی ارغوان از مراکزی است که خدمات درمان التهاب لثه را با بهرهگیری از جدیدترین تجهیزات و پزشکان مجرب ارائه میدهد. این کلینیک با برنامههای منظم مراقبتی، آموزش بیماران و ارائه مشاوره تغذیه، کمک میکند تا لثهها دوباره سالم و قوی شوند.
التهاب لثه از جمله بیماریهایی است که با کمی بیتوجهی میتواند مشکلات جدی ایجاد کند، اما با رعایت نکات ساده بهداشتی بهراحتی قابل پیشگیری است. مسواک منظم، تغذیه سالم، ترک سیگار و مراجعه دورهای به دندانپزشک از پایهایترین راههای حفظ سلامت لثه محسوب میشوند.
اگر در جستجوی خدمات تخصصی هستید، مراجعه به کلینیک دندانپزشکی ارغوان که جزو بهترین کلینیک دندانپزشکی کرمانشاه است میتواند گامی مؤثر برای درمان، مراقبت و پیشگیری از التهاب لثه باشد. با انتخاب آگاهانه و توجه به سلامت دهان، میتوانید همیشه لبخندی سالم و درخشان داشته باشید.