ایمپلنت دندان

ایمپلنت دندان یکی از روش‌های مدرن و ماندگار در جایگزینی دندان‌های از دست‌ رفته است که با استفاده از پایه‌های تیتانیومی در استخوان فک قرار می‌گیرد و عملکردی مشابه ریشه طبیعی دندان دارد. این روش علاوه بر بازگرداندن زیبایی لبخند، به بهبود جویدن و صحبت کردن نیز کمک می‌کند. دوام بالا، ظاهر طبیعی و جلوگیری از تحلیل استخوان از مهم‌ترین مزایای ایمپلنت به شمار می‌روند. به همین دلیل بسیاری از متخصصان دندانپزشکی، ایمپلنت را بهترین گزینه برای ترمیم و جایگزینی دندان‌های ازدست‌رفته معرفی می‌کنند.

ایمپلنت دندان در کرمانشاه

ایمپلنت دندان در کرمانشاه یکی از پرتقاضاترین خدمات دندانپزشکی است که به دلیل ماندگاری بالا و شباهت به دندان طبیعی، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. در این روش پایه‌ای از جنس تیتانیوم در استخوان فک قرار می‌گیرد و پس از جوش خوردن، روکش دندان روی آن نصب می‌شود. نتیجه نهایی لبخندی زیبا، توانایی بهتر در جویدن غذا و جلوگیری از تحلیل استخوان فک خواهد بود.

یکی از کلینیک‌های معتبر در این حوزه، کلینیک دندانپزشکی ارغوان در کرمانشاه است. این مجموعه با بهره‌گیری از تجهیزات مدرن و حضور پزشکان مجرب توانسته اعتماد بسیاری از مراجعان را جلب کند. فضایی آرام و محیطی حرفه‌ای در کنار رعایت کامل اصول بهداشتی از ویژگی‌های بارز این کلینیک به شمار می‌رود.

در کنار این مزایا، افرادی که قصد انجام ایمپلنت دارند باید به چند نکته توجه کنند:

• انتخاب دندانپزشک متخصص ایمپلنت یا جراح فک و صورت
• استفاده از برندهای معتبر ایمپلنت و قطعات باکیفیت
• بررسی شرایط استخوان فک و لثه قبل از شروع درمان
• اطمینان از وجود تجهیزات استریل و محیط درمانی استاندارد

کلینیک ارغوان جزو بهترین کلینیک دندانپزشکی کرمانشاه است که با ارائه خدماتی همچون ایمپلنت یک‌روزه، لمینت، پروتز و سایر درمان‌های تخصصی دندانپزشکی، گزینه‌ای مطمئن برای کسانی است که به دنبال نتیجه‌ای طبیعی و بادوام هستند. تجربه بیماران نشان می‌دهد که تیم درمانی این مجموعه علاوه بر تخصص، توجه ویژه‌ای به همراهی و راهنمایی مراجعان در طول درمان دارد.

به طور کلی، ایمپلنت دندان در کرمانشاه به ویژه در کلینیک‌های معتبر مانند کلینیک دندانپزشکی ارغوان می‌تواند تجربه‌ای موفقیت‌آمیز باشد؛ تجربه‌ای که لبخند طبیعی شما را بازمی‌گرداند و کیفیت زندگی‌تان را به شکل محسوسی ارتقا می‌دهد.

مراحل انجام ایمپلنت دندان از معاینه تا نصب روکش

ایمپلنت دندان یک روش جایگزینی دندان از دست‌رفته است که با ایجاد پایه‌ای در استخوان فک و نصب روکش نهایی، ظاهر و عملکرد دندان طبیعی را بازمی‌گرداند. این فرآیند شامل چند مرحله دقیق و پیوسته است که در ادامه توضیح داده شده‌اند:

1. معاینه و ارزیابی اولیه

• اولین مرحله، مراجعه به دندانپزشک یا متخصص ایمپلنت است.
• دندانپزشک وضعیت دهان و دندان‌ها، لثه و استخوان فک را بررسی می‌کند تا مطمئن شود ایمپلنت قابل انجام است.
• در این مرحله ممکن است از تصویربرداری رادیوگرافی یا CBCT استفاده شود تا تراکم استخوان و ساختار فک به طور دقیق ارزیابی شود.
• همچنین سابقه پزشکی، مصرف دارو و وضعیت سلامت عمومی بیمار بررسی می‌شود تا خطرات احتمالی به حداقل برسد.

2. برنامه‌ریزی درمان

• پس از معاینه، دندانپزشک یک برنامه درمانی شخصی‌سازی‌شده ارائه می‌دهد.
• این برنامه شامل تعیین نوع ایمپلنت، تعداد دندان‌های مورد نیاز، نوع روکش و زمان‌بندی مراحل است.
• در برخی موارد، اگر استخوان فک کافی نباشد، ممکن است نیاز به پیوند استخوان یا سینوس لیفت قبل از کاشت ایمپلنت وجود داشته باشد.

3. جراحی قرار دادن ایمپلنت

• در این مرحله پایه تیتانیومی ایمپلنت در استخوان فک قرار داده می‌شود.
• این کار تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و در بیشتر موارد درد قابل کنترل است.
• جراحی ممکن است بین ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت بسته به تعداد ایمپلنت‌ها و پیچیدگی موقعیت دندان طول بکشد.
• پس از جراحی، لثه ممکن است بخیه شود و محل ایمپلنت با پانسمان محافظت می‌شود.

4. دوره بهبودی و جوش خوردن ایمپلنت

• پس از جراحی، بدن فرآیند اُستئُواینتگراسیون را آغاز می‌کند؛ یعنی استخوان فک به تدریج با ایمپلنت جوش می‌خورد.
• این مرحله معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه طول می‌کشد و برای موفقیت طولانی‌مدت ایمپلنت بسیار مهم است.
• در طول این دوره، بیمار باید از فشار آوردن به محل ایمپلنت خودداری کند و بهداشت دهان را رعایت کند.
• دندانپزشک ممکن است روکش موقت یا پروتز موقت برای زیبایی و عملکرد اولیه توصیه کند.

5. بررسی و آماده‌سازی برای روکش

• پس از جوش خوردن ایمپلنت، دندانپزشک وضعیت آن را ارزیابی می‌کند تا مطمئن شود پایه ایمپلنت کاملاً ثابت است.
• قالب‌گیری از دندان‌ها و فک انجام می‌شود تا روکش نهایی با اندازه و فرم مناسب ساخته شود.
• در این مرحله نوع روکش (سرامیک، زیرکونیا یا ترکیبی) و رنگ آن مطابق با سایر دندان‌ها انتخاب می‌شود.

6. نصب روکش نهایی

• در این مرحله، روکش دائمی بر روی پایه ایمپلنت قرار می‌گیرد.
• روکش به گونه‌ای طراحی شده که کاملاً با دندان‌های اطراف همخوانی داشته باشد و ظاهر طبیعی و عملکرد واقعی دندان را بازگرداند.
• دندانپزشک پس از نصب روکش، نحوه مراقبت و رعایت بهداشت را برای حفظ دوام و جلوگیری از مشکلات احتمالی آموزش می‌دهد.

7. مراقبت‌های پس از نصب روکش

• رعایت بهداشت دهان و دندان، شامل مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، اهمیت بالایی دارد.
• مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی سلامت ایمپلنت و لثه ضروری است.
• از فشار آوردن بیش از حد به ایمپلنت (مثلاً جویدن غذاهای سخت یا عادت دندان قروچه) باید خودداری شود.

فرآیند ایمپلنت دندان یک مسیر دقیق و مرحله‌ای است که با معاینه دقیق آغاز می‌شود و با نصب روکش نهایی تکمیل می‌گردد. موفقیت این درمان به رعایت دقیق دستورالعمل‌های دندانپزشک، مراقبت‌های پس از جراحی و شرایط سلامت عمومی بیمار وابسته است. با پیروی از این مراحل، ایمپلنت دندان می‌تواند سال‌ها عملکرد طبیعی و زیبایی دندان را برای شما تضمین کند.

انواع روش‌های ایمپلنت دندان

ایمپلنت دندان یکی از پیشرفته‌ترین و مطمئن‌ترین روش‌ها برای جایگزینی دندان‌های از دست‌رفته است که هم زیبایی لبخند را بازمی‌گرداند و هم عملکرد طبیعی دندان را تضمین می‌کند. این روش با قرار دادن پایه‌ای از جنس تیتانیوم یا زیرکونیا در استخوان فک، نقش ریشه دندان را ایفا می‌کند و پس از دوره جوش خوردن، روکش دائمی روی آن نصب می‌شود. ایمپلنت نه تنها اعتمادبه‌نفس در لبخند را افزایش می‌دهد، بلکه باعث بهبود توانایی جویدن، حفظ ساختار استخوان فک و سلامت عمومی دهان نیز می‌شود. با توجه به ماندگاری بالا و ظاهر طبیعی، ایمپلنت دندان به یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها در دندانپزشکی مدرن تبدیل شده است و مناسب افرادی است که به دنبال راهکاری بلندمدت و کارآمد برای جایگزینی دندان‌های خود هستند.

ایمپلنت سنتی

ایمپلنت سنتی رایج‌ترین و پرکاربردترین روش برای جایگزینی دندان از دست‌رفته است. در این روش، پایه تیتانیومی به شکل پیچ در استخوان فک قرار می‌گیرد و پس از دوره‌ای حدود ۳ تا ۶ ماه که استخوان با ایمپلنت جوش می‌خورد، روکش دائمی نصب می‌شود.

مزیت اصلی ایمپلنت سنتی این است که ثبات بسیار بالایی دارد و عملکرد آن مشابه دندان طبیعی است. این روش برای افرادی که دارای تراکم استخوان کافی هستند مناسب است و طول عمر آن با رعایت بهداشت دهان بسیار بالا است. همچنین ایمپلنت سنتی می‌تواند برای یک یا چند دندان و حتی برای حمایت از پروتزهای کامل فک استفاده شود.

در طول درمان، ممکن است نیاز به جراحی لثه یا پیوند استخوان وجود داشته باشد، به ویژه اگر تحلیل استخوان رخ داده باشد. دوره بهبودی معمولاً با کاهش تدریجی تورم و درد همراه است و بیمار باید از فشار آوردن به محل جراحی خودداری کند. رعایت دقیق بهداشت دهان و مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینه و بررسی ایمپلنت، عامل اصلی موفقیت طولانی‌مدت آن است.

ایمپلنت فوری

ایمپلنت فوری به روشی گفته می‌شود که پایه ایمپلنت در همان روز یا حداکثر ۲۴ ساعت پس از کشیدن دندان، در استخوان فک قرار می‌گیرد. این روش برای بیمارانی که دندان خود را از دست داده‌اند و تراکم استخوان کافی دارند، مناسب است.

مزیت اصلی ایمپلنت فوری، کاهش تعداد جلسات درمانی و کوتاه‌تر شدن مدت زمان بدون دندان بودن است. بیمار می‌تواند تقریباً بلافاصله پس از جراحی از پروتز موقت استفاده کند و زیبایی لبخند خود را حفظ کند. این روش برای دندان‌های جلو و مناطقی که زیبایی اهمیت بیشتری دارد، بسیار کاربردی است.

با این حال، ایمپلنت فوری نیازمند بررسی دقیق شرایط لثه و استخوان فک است، زیرا جوش خوردن ایمپلنت با استخوان باید بدون مشکل انجام شود. عدم رعایت دقیق دستورالعمل‌ها می‌تواند منجر به شکست درمان یا تحلیل استخوان شود. به همین دلیل انتخاب پزشک متخصص و کلینیک معتبر، نقش حیاتی در موفقیت این روش دارد.

ایمپلنت با بارگذاری فوری

ایمپلنت با بارگذاری فوری یا ایمپلنت یک روزه روشی است که در همان روز جراحی، پایه ایمپلنت نصب شده و روکش موقت روی آن قرار می‌گیرد. این روش بیشتر در ناحیه دندان‌های جلو و برای بیمارانی که می‌خواهند بدون مدت طولانی بدون دندان باشند، کاربرد دارد.

این روش نیازمند استخوان با تراکم بالا و لثه سالم است تا ایمپلنت بتواند فوراً تحمل فشار ناشی از جویدن را داشته باشد. با بارگذاری فوری، بیمار تجربه راحتی و زیبایی فوری دارد و نیاز به استفاده طولانی مدت از پروتز موقت ندارد.

مزیت اصلی این روش صرفه‌جویی در زمان و کاهش تعداد جلسات درمانی است، اما دقت جراح و انتخاب دقیق بیمار اهمیت زیادی دارد. پزشک باید مطمئن شود که ایمپلنت پس از بارگذاری، به‌طور کامل در استخوان تثبیت شده است تا خطر شکست درمان به حداقل برسد. رعایت دقیق نکات مراقبتی، پرهیز از غذاهای سخت و رعایت بهداشت دهان، کلید موفقیت در این روش است.

ایمپلنت زیرکونیا

ایمپلنت زیرکونیا یکی از جدیدترین انواع ایمپلنت است که پایه آن از جنس زیرکونیا (یک نوع سرامیک مقاوم) ساخته می‌شود و برخلاف ایمپلنت تیتانیومی، فلز ندارد. این نوع ایمپلنت به دلیل رنگ سفید طبیعی خود، گزینه‌ای مناسب برای دندان‌های جلو و افرادی است که حساسیت به فلز دارند.

مزیت ایمپلنت زیرکونیا، مقاومت بالا، سازگاری عالی با لثه و کاهش التهاب است. همچنین این ایمپلنت در برابر پوسیدگی یا تغییر رنگ مقاوم است و زیبایی لبخند را به‌طور طبیعی حفظ می‌کند.

با وجود مزایا، ایمپلنت زیرکونیا نیازمند تراکم استخوان مناسب و دقت بالای جراح است، زیرا استحکام آن کمتر از تیتانیوم در شرایط فشار زیاد است. این نوع ایمپلنت برای بیمارانی که به دنبال گزینه‌ای کاملاً بدون فلز و با زیبایی طبیعی هستند، گزینه ایده‌آل محسوب می‌شود.

ایمپلنت All-on-4

ایمپلنت All-on-4 روشی است که برای جایگزینی تمام دندان‌های یک فک با استفاده از تنها چهار ایمپلنت طراحی شده است. در این روش، چهار پایه در نواحی استراتژیک استخوان فک قرار می‌گیرد و سپس پروتز کامل روی آن نصب می‌شود.

مزیت اصلی این روش، کاهش تعداد ایمپلنت‌های مورد نیاز و کوتاه‌تر شدن زمان درمان است. همچنین برای بیمارانی که تحلیل استخوان دارند یا نمی‌خواهند جراحی‌های متعدد انجام دهند، بسیار مناسب است. این روش باعث ثبات بالا، ظاهر طبیعی و راحتی در جویدن می‌شود.

All-on-4 معمولاً در یک جلسه جراحی انجام می‌شود و بیمار می‌تواند همان روز پروتز موقت داشته باشد. با رعایت بهداشت و مراقبت‌های توصیه شده توسط دندانپزشک، دوام و موفقیت این روش بسیار بالا است.

درد دندان بعد از ایمپلنت

درد بعد از ایمپلنت دندان یک تجربه شایع و طبیعی است و معمولاً جای نگرانی ندارد. ایمپلنت یک روش جراحی است که طی آن پایه‌ای از جنس تیتانیوم در استخوان فک قرار می‌گیرد و با بافت‌های اطراف جوش می‌خورد. بنابراین طبیعی است که بدن نسبت به این عمل، واکنش التهابی نشان دهد و مقداری درد، تورم و حساسیت ایجاد شود. شدت و مدت درد به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله پیچیدگی جراحی، تعداد ایمپلنت‌ها، وضعیت استخوان فک، و حساسیت فرد نسبت به درد.

علل ایجاد درد بعد از ایمپلنت

شدت و مدت درد بعد از ایمپلنت

• شدت درد: معمولاً خفیف تا متوسط است و بیشتر بیماران آن را قابل تحمل توصیف می‌کنند.
• مدت زمان: درد اولیه معمولاً ۳ تا ۵ روز طول می‌کشد و به تدریج کاهش می‌یابد. تورم نیز معمولاً در ۵ روز اول فروکش می‌کند.
• در صورت درد شدید یا طولانی: اگر درد بیشتر از یک هفته ادامه داشته باشد، یا همراه با تب، خونریزی غیرطبیعی یا ترشح باشد، باید فوراً با دندانپزشک تماس گرفت، زیرا ممکن است نشانه عفونت یا مشکل در جوش خوردن ایمپلنت باشد.

راهکارهای کاهش درد بعد از ایمپلنت

درد بعد از ایمپلنت یک نشانه طبیعی از روند بهبود است، اما نباید نادیده گرفته شود. رعایت دستورالعمل‌های دندانپزشک، مراقبت‌های بهداشتی و اجتناب از فشار روی محل جراحی، مهم‌ترین عوامل کاهش درد هستند. در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرطبیعی مانند تورم شدید، خونریزی غیر معمول، تب یا ترشحات بدبو، باید سریعاً به دندانپزشک مراجعه کرد.

ایمپلنت دندان چقدر طول می‌کشد؟

به‌طور کلی تکمیل درمان ایمپلنت دندان از نخستین جلسه مشاوره تا قرار دادن روکش نهایی، بسته به شرایط هر فرد، بین ۳ تا ۹ ماه طول می‌کشد. در شرایط ساده (بدون نیاز به پیوند استخوان یا درمان‌های کمکی) این زمان معمولاً حدود ۳ تا ۶ ماه خواهد بود. اما در صورت وجود مشکلاتی مانند کمبود استخوان فک، عفونت یا نیاز به جراحی‌های جانبی، دوره درمان می‌تواند تا ۹ ماه یا حتی یک سال نیز به طول بینجامد.

مراحل اصلی دوره درمان ایمپلنت دندان و مدت تقریبی هر کدام

1. مشاوره و برنامه‌ریزی (۱ تا ۴ هفته)
   در این مرحله معاینه کلینیکی، عکس‌برداری (رادیوگرافی یا CBCT) و طراحی طرح درمان انجام می‌شود.
2. کشیدن دندان در صورت نیاز و بهبودی اولیه (چند هفته تا چند ماه)
   در برخی شرایط امکان کاشت فوری ایمپلنت بلافاصله پس از کشیدن دندان وجود دارد. در سایر موارد، لازم است ۶ تا ۱۲ هفته و گاهی تا چند ماه صبر کرد تا لثه و استخوان بهبود یابند.
3. پیوند استخوان یا لیفت سینوس (در صورت نیاز، ۲ تا ۹ ماه)
   در صورت کمبود حجم یا تراکم استخوان، پیش از کاشت ایمپلنت عمل پیوند استخوان یا لیفت سینوس انجام می‌شود. این مرحله زمان بیشتری را به روند درمان اضافه می‌کند.
4. جراحی کاشت ایمپلنت (عملیاتی کوتاه، حدود نیم‌ساعت تا دو ساعت به ازای هر ایمپلنت)
   در این مرحله پایه فلزی ایمپلنت درون استخوان فک قرار داده می‌شود. بهبود اولیه لثه معمولاً یک تا دو هفته طول می‌کشد.
5. دوره جوش خوردن ایمپلنت با استخوان (۳ تا ۶ ماه)
   این مرحله مهم‌ترین بخش درمان است و طی آن ایمپلنت به‌طور کامل با استخوان فک یکپارچه می‌شود. در برخی بیماران این دوره ممکن است کمی طولانی‌تر باشد.
6. قرار دادن اباتمنت و قالب‌گیری (چند هفته)
   پس از اطمینان از جوش خوردن کامل، قطعه‌ای به نام اباتمنت روی ایمپلنت قرار داده شده و قالب‌گیری برای ساخت روکش انجام می‌گیرد.
7. ساخت و نصب روکش نهایی (۱ تا ۳ هفته)
   در نهایت روکش دائمی ساخته شده و روی ایمپلنت نصب می‌شود.

عوامل مؤثر بر طول مدت درمان ایمپلنت دندان

• نیاز به پیوند استخوان یا لیفت سینوس
• کیفیت و تراکم استخوان فک
• وضعیت سلامت عمومی و بیماری‌های زمینه‌ای (مانند دیابت)
• مصرف دخانیات
• وجود عفونت یا بیماری‌های لثه
• تعداد ایمپلنت‌های مورد نیاز و نوع پروتز نهایی

در شرایط عادی و بدون درمان‌های کمکی

• در شرایط پیچیده با پیوند استخوان یا لیفت سینوس: ۶ تا ۱۲ ماه
• در شرایط خاص و انتخابی (ایمپلنت فوری): درمان می‌تواند بسیار کوتاه‌تر باشد، اما همچنان نیاز به روکش نهایی پس از چند ماه دارد.

ایمپلنت یک روزه چگونه است؟

در برخی شرایط خاص، امکان کاشت فوری ایمپلنت و حتی قرار دادن روکش موقت در همان روز وجود دارد. با این حال، این روش برای همه بیماران مناسب نیست و انتخاب آن بر اساس ارزیابی دقیق پزشک صورت می‌گیرد. ایمپلنت یک‌روزه یا همان ایمپلنت فوری (Immediate Implant / Immediate Loading) روشی است که در آن پایه ایمپلنت، اباتمنت و یک روکش موقت (نه دائمی) در یک جلسه یا طی ۲۴ ساعت در دهان بیمار قرار داده می‌شود.

روند انجام ایمپلنت یک‌ روزه

1. کشیدن دندان (در صورت نیاز)
   اگر دندان آسیب‌دیده هنوز در دهان باشد، در همان جلسه کشیده می‌شود.
2. کاشت ایمپلنت بلافاصله پس از کشیدن
   پایه ایمپلنت در همان ناحیه کاشته می‌شود. شرط اصلی این کار وجود استخوان کافی و بدون عفونت است.
3. قرار دادن اباتمنت و روکش موقت
   روی پایه ایمپلنت، اباتمنت و سپس یک روکش موقت سبک نصب می‌شود تا ظاهر دندان حفظ شود و بیمار بدون فاصله دندان‌دار باشد.
4. مدت جوش خوردن استخوان
   با وجود نصب روکش موقت، فرایند یکپارچه شدن ایمپلنت با استخوان (osseointegration) همچنان طی چند ماه آینده انجام می‌شود. بعد از این مدت، روکش موقت با روکش دائمی جایگزین خواهد شد.

شرایط لازم برای ایمپلنت یک‌ روزه

• استخوان فک کافی و با تراکم مناسب
• لثه سالم و بدون عفونت یا بیماری فعال
• سلامت عمومی مناسب (مثلاً دیابت کنترل‌ نشده یا مصرف بالای دخانیات مانع می‌شود)
• رعایت دقیق بهداشت دهان پس از عمل
• عدم وجود فشار بیش از حد روی ایمپلنت در ماه‌های ابتدایی

مزایای ایمپلنت یک‌ روزه

• بیمار همان روز با دندان موقت از مطب خارج می‌شود (مشکل بی‌دندانی دیده نمی‌شود).
• نیاز به جراحی کمتر در جلسات متعدد.
• کوتاه‌تر شدن زمان کلی درمان.
• بهبود زیبایی و اعتماد به نفس سریع‌تر.

معایب و محدودیت‌های ایمپلنت یک‌ روزه

• ریسک بالاتر در مقایسه با ایمپلنت معمولی، چون ایمپلنت تحت فشار زودرس قرار می‌گیرد.
• برای همه بیماران مناسب نیست (مثلاً در کمبود استخوان یا وجود عفونت نمی‌توان انجام داد).
• احتمال نیاز به اصلاح یا تعویض روکش موقت.
• همچنان برای قرار دادن روکش دائمی باید چند ماه صبر کرد.

ایمپلنت یک‌روزه بیشتر یک روش «زیبایی و موقتی» است که امکان داشتن دندان بلافاصله پس از کاشت را فراهم می‌کند، اما موفقیت آن به شرایط استخوان، سلامت بیمار و مهارت جراح بستگی دارد. در نهایت، حتی در ایمپلنت فوری نیز جوش خوردن کامل ایمپلنت با استخوان چند ماه زمان می‌برد و پس از آن روکش دائمی نصب می‌شود.

جنس مواد ایمپلنت دندان

ایمپلنت‌های دندانی از نظر ساختار و جنس مواد، به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که بیشترین سازگاری را با بدن انسان داشته باشند و در عین حال بتوانند فشارهای شدید جویدن را تحمل کنند. انتخاب جنس مواد در سه بخش اصلی ایمپلنت یعنی پایه (فیکسچر)، اباتمنت و روکش اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا هرکدام نقشی متفاوت در موفقیت درمان ایفا می‌کنند. به همین دلیل، در طراحی ایمپلنت‌ها از فلزات مقاوم مانند تیتانیوم، سرامیک‌هایی چون زیرکونیا و ترکیبات زیبایی‌محور نظیر پرسلین یا زیرکونیا برای روکش استفاده می‌شود تا هم دوام بلندمدت و هم زیبایی ظاهری تضمین گردد.

اجزای اصلی ایمپلنت و مواد به‌ کار رفته

ایمپلنت دندان سه بخش اصلی دارد:

1. فیکسچر (پایه یا ریشه مصنوعی): درون استخوان فک قرار می‌گیرد.
2. اباتمنت: رابط بین فیکسچر و روکش.
3. روکش یا پروتز دندانی: همان بخشی که مانند دندان طبیعی دیده می‌شود.

هرکدام از این اجزا از مواد خاصی ساخته می‌شوند که ویژگی‌های متفاوتی دارند.

فیکسچر

الف) تیتانیوم (Titanium)

• پرکاربردترین ماده برای ساخت ایمپلنت.
• زیست‌سازگار (biocompatible) و به‌خوبی با استخوان جوش می‌خورد (osseointegration).
• مقاوم، سبک و ضد خوردگی.
• حساسیت یا واکنش آلرژیک به آن بسیار نادر است.
• انواع:
  • تیتانیوم خالص تجاری (Commercially Pure Titanium)
  • آلیاژ تیتانیوم–آلومینیوم–وانادیوم (Ti–6Al–4V) که مقاومت مکانیکی بالاتری دارد.

ب) زیرکونیا (Zirconia)

• ماده‌ای سرامیکی و سفیدرنگ.
• از نظر زیبایی برتری دارد (به‌ویژه در دندان‌های قدامی، چون رنگ فلزی تیتانیوم از لثه عبور نمی‌کند).
• زیست‌سازگار و ضد حساسیت.
• مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد.
• نسبت به تیتانیوم شکننده‌تر است و هنوز کاربرد آن کمتر و محدودتر است.

اباتمنت

• معمولاً از تیتانیوم ساخته می‌شود، زیرا مستحکم و بادوام است.
• در مواردی که زیبایی اهمیت زیادی دارد (مثلاً دندان‌های جلو)، از زیرکونیا استفاده می‌شود تا رنگ فلز زیر روکش مشخص نشود.
• گاهی ترکیبی از تیتانیوم و زیرکونیا به کار می‌رود (هسته فلزی با پوشش سرامیکی).

روکش یا پروتز دندانی

• پرسلین (چینی دندانی): رایج‌ترین ماده برای روکش ایمپلنت، به دلیل شباهت زیاد به دندان طبیعی.
• زیرکونیا: استحکام بالا، زیبایی عالی و مقاومت سایشی مناسب.
• پورسلین ترکیب‌شده با فلز (PFM: Porcelain-Fused-to-Metal): ترکیب فلز داخلی و لایه بیرونی سرامیکی؛ مقاوم اما از نظر زیبایی کمی ضعیف‌تر از زیرکونیا.
• در برخی موارد خاص از کامپوزیت رزین یا ترکیبات دیگر هم استفاده می‌شود.

ویژگی‌های کلیدی مواد ایمپلنت

• زیست‌سازگاری (Biocompatibility): ماده نباید واکنش آلرژیک یا التهاب ایجاد کند.
• مقاومت مکانیکی: توان تحمل فشارهای شدید جویدن.
• پایداری شیمیایی: مقاومت در برابر خوردگی، بزاق و تغییرات pH دهان.
• زیبایی: به‌ویژه در دندان‌های جلویی، اهمیت دارد که رنگ فلز نمایان نشود.

جمع‌بندی جنس مواد ایمپلنت دندان

• پایه ایمپلنت: اغلب از تیتانیوم یا به‌صورت محدود از زیرکونیا ساخته می‌شود.
• اباتمنت: معمولاً تیتانیوم یا زیرکونیا.
• روکش: عمدتاً سرامیک (پرسلین یا زیرکونیا)، گاهی PFM یا کامپوزیت.

به‌طور کلی تیتانیوم همچنان استاندارد طلایی ایمپلنت‌های دندانی محسوب می‌شود؛ زیرا استحکام بالا، موفقیت بلندمدت و نرخ جوش خوردن عالی با استخوان دارد. زیرکونیا بیشتر در مواردی استفاده می‌شود که زیبایی اهمیت ویژه‌ای دارد یا بیمار به فلز حساسیت دارد.

به‌طور کلی تیتانیوم همچنان استاندارد طلایی ایمپلنت‌های دندانی محسوب می‌شود؛ زیرا استحکام بالا، موفقیت بلندمدت و نرخ جوش خوردن عالی با استخوان دارد. زیرکونیا بیشتر در مواردی استفاده می‌شود که زیبایی اهمیت ویژه‌ای دارد یا بیمار به فلز حساسیت دارد.

مراقبت قبل و بعد ایمپلنت

مراقبت‌های پیش از جراحی و پس از کاشت ایمپلنت به‌صورت کامل و رسمی ارائه می‌شود. رعایت دقیق این نکات نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت ادغام ایمپلنت و کاهش عوارض دارد.

آماده‌سازی پیش از جراحی (Pre-op)

• اطلاع‌رسانی کامل درباره‌ی سوابق پزشکی و داروها: تمامی بیماری‌ها (دیابت، فشارخون، بیماری‌های قلبی، سابقه پرتودرمانی فک و غیره)، داروهای روزانه (از جمله داروهای ضدانعقاد، بیس‌فسفونات‌ها و داروهای سیستم ایمنی) و سابقهٔ حساسیت را به جراح اطلاع دهید؛ تصمیم‌گیری درباره‌ی قطع یا ادامهٔ بعضی داروها باید با هماهنگی جراح و پزشک معالج انجام شود.
• دستورالعمل‌های خوراکی و همراه: در صورت توصیه به بیهوشی یا آرام‌بخشی وریدی، ممکن است لازم باشد چند ساعت قبل (معمولاً ۶–۸ ساعت) ناشتا باشید؛ همچنین در روز عمل یک همراه مسئول برای بازگرداندن شما به منزل لازم است.
• ترک یا کاهش دخانیات و الکل: توصیه می‌شود مصرف سیگار را از قبل کاهش یا قطع کنید، زیرا سیگار روند جوش‌خوردن استخوان را کند می‌کند و ریسک شکست ایمپلنت را افزایش می‌دهد. الکل را نیز در روزهای نزدیک عمل مصرف نکنید.
• بهداشت دهان قبل از عمل: رعایت بهداشت دهان (مسواک زدن، استفاده از نخ دندان) در روزهای قبل از جراحی و شستشوی دقیق ناحیه ضروری است؛ در صورت وجود عفونت لثه‌ای پیش از جراحی باید درمان شود.

مراقبت‌های بلافاصله پس از عمل

• کنترل خونریزی: کمی فشار با گاز تمیز یا پانسمان روی محل جراحی را طبق دستور جراح نگه دارید؛ خونریزی خفیف تا چند ساعت طبیعی است اما در صورت خونریزی شدید یا تداوم بیش از حد باید با مطب تماس بگیرید.
• خودداری از شست‌وشو/تف کردن/مکیدن: در روز عمل از دهان‌شویه شدید، تف کردن، مکیدن با نی یا استفاده از نی برای نوشیدنی پرهیز کنید تا لختهٔ اولیه محل جراحی جابجا نشود. از روز بعد می‌توان شست‌وشوی ملایم با آب‌نمک گرم را شروع کرد.
• یخ‌درمانی و استراحت: برای کنترل ورم از کمپرس یخ به‌صورت متناوب (مثلاً ۱۰–۲۰ دقیقه روی صورت/۱۰–۲۰ دقیقه استراحت) در ۱۲–۲۴ ساعت اول استفاده کنید و در روزهای اول استراحت نسبی داشته باشید و هنگام خواب سر را بالاتر قرار دهید.
• داروها: مسکن‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها را دقیقاً مطابق دستور مصرف کنید؛ از مصرف هم‌زمان داروهای بدون مشورت پزشک خودداری کنید. در صورت تجویز کلرهگزیدین یا دهان‌شویه ضدعفونی‌کننده، نحوه و مدت استفاده را طبق دستور پیگیری کنید.

مراقبت در هفته اول

• رژیم غذایی: از غذاهای نرم و خنک یا ولرم (پوره‌ها، سوپ ولرم، ماست، تخم‌مرغ آب‌پز نرم و غیره) استفاده کنید و از جویدن با ناحیهٔ جراحی خودداری کنید. در صورت توصیهٔ جراح، از جویدن کامل در محل ایمپلنت برای چند هفته خودداری نمایید.
• بهداشت دهان: از روز دوم یا طبق توصیهٔ جراح شست‌وشوی ملایم با آب‌نمک گرم (نصف قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب ولرم) چند بار در روز شروع کنید؛ مسواک‌زدن باقی دندان‌ها را با مسواک نرم ادامه دهید و از لمس مستقیم محل جراحی با مسواک یا ابزار تیز خودداری کنید تا حدی که ناراحتی کاهش یابد. از دستگاه‌های آبی (Waterpik) در ناحیهٔ عمل به‌مدت توصیه‌شده اجتناب کنید.
• فعالیت بدنی: از فعالیت‌های سنگین، ورزش‌های ولتاژدهنده یا خم شدن‌های شدید به‌مدت حداقل 48–72 ساعت اجتناب کنید تا خطر خونریزی و افزایش ورم کاهش یابد.

مراقبت در هفته‌های بعدی تا زمان ادغام

• اجتناب از فشار مستقیم: تا زمان تایید جوش‌خوردن ایمپلنت، از وارد آوردن فشار زیاد (جویدن غذاهای سخت، باز کردن مواد با دندان و غیره) به ناحیهٔ ایمپلنت خودداری کنید. مدت این دوره بسته به مورد بین چند هفته تا چند ماه خواهد بود.
• پیگیری دارویی و بهداشتی: در صورت تجویز دهان‌شویه ضدعفونی‌کننده یا آنتی‌بیوتیک، دورهٔ تجویزی را کامل کنید و هر داروی ضدالتهابی یا مسکن را بر اساس دستور پزشک مصرف نمایید. دربارهٔ نیاز به واکسیناسیون‌ها یا اقدامات پیشگیری خاص (در صورت بیماری‌های زمینه‌ای) با جراح مشورت کنید.
• ترک کامل سیگار: هرچند قطع سیگار از قبل توصیه می‌شود، ادامهٔ عدم مصرف تا زمان تکمیل ادغام (و حتی پس از آن) تاثیر قابل‌توجهی در موفقیت بلندمدت دارد.

موارد هشدار و زمان تماس با مطب یا اورژانس

• خونریزی غیرقابل‌کنترل که با فشار ساده و نشست یا بعد از چند ساعت متوقف نشود.
• تب بالا یا لرز، ترشحات چرکی یا بوی نامطبوع از محل جراحی (نشانهٔ عفونت).
• افزایش درد یا ورم پس از ۳–۴ روز یا ورم ناگهانی که بدتر می‌شود.
• شل یا متحرک شدن قطعات ایمپلنت/روکش یا احساس فشار غیرعادی.
  در این موارد سریعاً با جراح یا کلینیک تماس بگیرید.

پیگیری‌های بعدی و مراقبت طولانی‌ مدت

• ویزیت‌های پیگیری: معمولاً یک ویزیت برای بررسی و تعویض پانسمان/برداشتن بخیه طی ۷–۱۰ روز، ویزیت‌های بعدی برای ارزیابی روند بهبودی و زمان‌بندی قرارگذاری اباتمنت و روکش نهایی در فواصل چند هفته تا چند ماه برنامه‌ریزی می‌شوند. زمان دقیق براساس نوع درمان و کیفیت استخوان تعیین می‌گردد.
• بهداشت دائمی: مسواک‌زدن روزانه با مسواک نرم، استفاده از مسواک بین‌دندانی یا شست‌وشوی بین‌دندانی (interdental brush) مطابق دستور، و معاینات دوره‌ای و جرم‌گیری تخصصی از عوامل کلیدی در حفظ طول عمر ایمپلنت هستند. همچنین در صورت دندان‌قروچه (bruxism) یا فشار زیاد فکی، استفاده از محافظ شب (night guard) معمولاً توصیه می‌شود.